زبان ارتباطی هنر
زبان ارتباطی هنر
میگویند علم عبارت است از کشف «اندازه»ها و «نسبت»هایی که در جهان وجود دارند، هنر، به نمایش درآوردن اندازهها و نسبتهاست و اخلاق، بر اساس اندازهها و نسبتها رفتار کردن و اندیشیدن است.
موسیقیدانان، بازیگران و صداپیشگان با «انتخاب کردن» اندازهها و نسبتهایی معین مجموعهای از اصوات را تولید میکنند که هدف از آنها ارسال پیامهایی محتوی اندیشه و احساس به مخاطبان است.
به همین دلیل است که هنر ابزار ارتباطی مؤثری به شمار میآید؛ هنرمندان میکوشند تا با زبان هنر پیامهایی را به دیگران منتقل کنند که با زبان دیگری امکان ارسال آنها ممکن نیست یا دستکم به اندازه آن تأثیرگذار نیستند.
در روزگاری که مرزهای جداکننده بسیاری از دانشها و حرفهها برداشته شده یا در حال محو شدن است، هنر نیز دورانی را تجربه میکند که تا پیش از این حداقل به شکل کنونی وجود نداشت. امروز، گاه جلوههایی از هنر را می بینیم که با تعریفهای سنتی و کلاسیکی که در ذهن داشتیم تفاوتهایی قابلتوجه دارند.
یکی از ابعاد مهم، اما شاید کمتر شناخته شده آثار هنری حمله و تهاجم است. گاه هنرمندی به فرهنگ عامه میتازد و رفتارها و ذهنیتهایی را که در میان آنان رایج و شایع شده است، با زبان خاص خودش به باد انتقاد میگیرد.
گاه برعکس، میکوشد تا در خدمت افراد خاص درآید و به آنان کمک کند تا برتر بودن جایگاه آنان، بهروشنی هرچه تمامتر بیان شود.
هنر یکی از روشهای عمیق و تأثیرگذاری است که انتقال پیامها را ممکن میکند. انسان همیشه به احساس کردن و اندیشیدن نیازی مبرم داشته است و این ابزاری کارآمد در احساسآفرینی یا به تفکر واداشتن دیگرانی است که قدرت و مهارت کافی برای تحلیل درست محیط پیرامون را ندارند.
با آنکه هرچه به بشر «ربط» داشته باشد بُعد ارتباطی دارد، جنبه ارتباطی هنر و آثار هنری که گاه برای نقد جامعه و گاه برای زیبا ساختن فضای مصنوعی پیرامون به کار میآیند، از ویژگیهایی برخوردار است که در مقایسه با آثار صنعتی و روزمره تفاوتهای چشمگیری دارد.
یک «اثر» هنری با هدف انتقال و به اشتراکگذاری اندیشه یا احساس اصیل عرضه میشود تا از طریق آن بتواند:
- به استفادهکننده یا مخاطب در این زمینهها کمک کند
- اندیشهها، باورها، ارزشها و احساسات مهم خود را مرور کند.
- در برخی ابعاد فرهنگی، خود را توسعه دهد.
- حسهای خوشایند زیر را در اختیار استفادهکننده یا مخاطبش قرار دهد:
- زیستن در محیطی زیبا: مانند طراحیهای داخلی هنرمندانه ساختمانهای خصوصی یا عمومی.
- متفاوت بودن: مانند ابزارهای تزئینی منحصربهفرد و خاص
- استفادهکننده یا مخاطبش بتواند پیامهای زیر را به مراجعهکنندگان و مهمانانش منتقل کند:
- من «اینگونه» فکر میکنم
- من به دنبال «همدل» میگردم
- من را «ببینید» و «احساس کنید»
- من میخواهم با زبان بیزبانی عقیدهای را به شما تلقین کنم.
منبع: گزیدهای از مقالهای به نام «وقتی زبان جدید تصویری، پیامهای امروزی را منتقل میکند» منتشر شده در شماره 100 ماهنامه مدیریت ارتباطات، شهریور 1397
امیرعلی خلج
نظر شما :